HASEN Lİ AYNİHİ - HASEN
Lİ ZATİHİ
Hasen Hadis'in
kısımlarındandır. İbnu's-Salah'a göre Emanet ve sıdkla meşhur olmakla birlikte hıfz ve itkan
yönünden daha aşağı mertebe de olduklarından Sahih Hadis ricali mertebesine
çıkamayan, ancak tek başlarına rivayet ettikleri Hadislerden Münker addedilen Ravilerden üstün
olan Ravilerin rivayet ettiği Şaz, Münker ve Muallel olmayan Hadislerdir.
İbn-i Haceri'l-Askalani'ye göre Hasen li zatihi
Hadis, Adaletli olmakla birlikte zabt'ı hafif yani az
olan Ravi'nin şaz ve illet'ten arı muttasıl senedle rivayet ettiği Hadistir.
İbn-i Hacer'in bu ta'rifi
Hasen li zatihi'yi Sahih'ten farklı yönüyle almaktadır. Nitekim tarifte Sahih haber'in şartlarından
yalnızca zabt şartı hafif olur, yani azalırsa bu
haber'e Hasen li zatihi denilerek sıhhat şartlarından zabt'ın
hafif olması halinde Hadis'in Sahihlikten düşeceği ve Hasen
li zatihi olacağı
söylenmiştir. Şu hale göre Hasen li
zatihi ile Sahih Hadis arasındaki fark ilkinin zabt özelliğinin azlığıdır.
Örnek:
Ebu Hureyre r.a. dan: Şöyle demiştir.
Hz. Nebi s.a.v. ''ümmetime zorluk vereceğini bilmeseydim her
namaz da Misvak kullanmalarını emrederdim'' buyurmuştur.
Hadis'in Ravilerinden Muhammed bin Amr bin
Alkame Sadakati ile meşhur olmakla beraber itkan sahibi değildi. Hatta bazı Cerh ve Ta'dil Alimleri tarafından (Suül
hıfz) kötü ezberleme yüzünden tenkid edilmiş ve zayıf
sayılmıştır. Hadis'in Ravi'si Muhammed bin Amr zabt'ı zayıf olduğu için bu
tarikten gelen rivayet Hasen li
zatihi addedilmiştir.
Hasen li zatihi Hadis, başka tariklerle
rivayet edilerek kuvvet kazanması halinde Sahih li Ğayrihi derecesine yükselir.